ANP

An ANP–SWOT approach for interdependency analysis and prioritizing

the Iran's steel scrap industry strategies

a b s t r a c t

Supplying raw materials plays a central role in the Iran's crude steel plants. Iran's scrap recycling industry, as a major supplier of steel scraps, requires identifying and performing the efficient strategies to utilize the substantial amount of steel scrap. In this research, by designing a model and implementing the efficient strategic factors (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats), via the SWOT analysis, the appropriated strategies, SO, ST, WO and WT are determined. This model consists of four factors, 14 sub-factors and eight strategies. Since the SWOT method is unable to rank the factors and strategies, the MADM technique is applied to prioritize them. The dependency between the factors affects the priority of strategies. Therefore, AHP and ANP methods are applied discretely to examine whether the dependency among the factors changes the priorities of strategies. Comparison of the outcomes from the AHP and ANP methods presents that the dependency among the factors in ANP method causes major changes in ranking the alternatives particularly for the principal alternatives.

Introduction

The intensive consumption of non-renewable mineral resources, leads to further utilization of metal scraps as one of the most significant substitution of raw material in the metal industry. In many countries, after classification and cleaning, metal scraps are crushed and turned into powders for different industrial applications. Steel is the most consumed metal in the world. It is produced from iron ore or scrap through variety of processes. Steel scrap generally is obtained from recycling of the appliances, foods packages, outdoors wastes, industrial metal wastes, rebuilding production lines, machineries, and scabbed cars and ships. The

amount of scrap recycling in each country depends on different factors such as economic development level, steel consumption

and production rate as well as the accumulated metal scraps. Iran's steel industries with 20 million tons of crude steel production capacity as well as 14.5 million tons of annual productions in 2012, is the 15th crude steel producer in the world (WSA, 2013). According to the Iran steel industry master plan, 

download full text

ANP - SWOT

Where is the way for rare earth industry of China: An analysis via ANP-SWOT approach

Abstract

China monopolizes the rare earths resource, production, consumption, and export of rare earth products, while it has less opportunity to control the international market price. The issues of over-exploitation, excessive production and environmental pollution in China tend to be serious for a long time. In addition, poor scientific and technological innovation abilities limit the development of domestic rare earth industry. The Chinese government has implemented a series of export restriction policies to solve these problems. Due to the trade tension, the export restriction policies are abolished, and the China's rare earth firms will meet new problems. This study aims to provide an ANP-SWOT approach for interdependent analysis and prioritizing the rare earth industry in China. We analyze the internal and external environment factors, develop five short-term strategies and four long-term strategies to determine the optimal strategy of rare earth industry development plan. The results show that the best short-term development strategies for China's rare earth industry are the protection of key resources, mining right integration, and the best long-term strategies are establishing of national strategic reserve system of rare earth and improving the technical innovation capacity.

Keywords

• China's rare earth industry; 
• SWOT analysis; 
• AHP; 
• ANP; 
• Strategy management

1. Introduction

 Rare earth elements (REE) are the general name of 17 metal elements and their compounds, which are widely used in various areas of national economic development because of their unique physical and mechanical properties. REE are also essential strategic resources which play irreplaceable roles in energy conservation, environmental protection, aerospace, military, agriculture and pharmaceutical sectors (BGS, 2011; Webelements, 2011; McLellan et al., 2013). Despite their global distribution, REE are mined mainly in China. China produced 95,000 t REE in 2011. China's share of global production decreased from 95% in 2009 to 86% in 2012 (Tse, 2011). China has a near monopoly on the production of REE minerals, concentrates, and metals (Levkowitz and Beauchamp-Mustafaga, 2010). China's rare earth industry shift from exporting REE in their raw forms to the producing magnets. In 2010, China controlled 97% of rare earth ores, 97% of REOs, 89% of rare earth alloys, 75% of neodymium iron boron magnets industry and 60% of the samarium cobalt magnets industry (U.S.Government Account ability Office (GAO), 2010). And now, it produces finished products such as electric motors, batteries, and LCDs (Mancheri, 2012). With approximately 23% of the world’s total rare earth reserves, China has been satisfying more than 90% of the world’s demand for decades (MOC, 2014a). China has a near monopoly on the supply of REE minerals, concentrates, and metals (Hedrick, 1997; Levkowitz and Beauchamp-Mustafaga, 2010; Humphries, 2012). China became the world’s leading producer and exporter of REE in 2000 (Mancheri, 2015). Inner Mongolia Baotou Steel Rare Earth Hi-Tech Co., is China’s single largest producer (Hurst, 2010). However, the supply power does not bring the corresponding pricing power. The reasons of the pricing power deficiency are lagging of high-end application development, disorder of export order, low industry concentration ratio and the short industry chain (Wang, 2011; Song et al., 2011; Yu and Yi, 2013; Tang, 2013). Moreover, the great mining value and the unsustainable policy orientation that China merely treated rare earth as a general resource and a tool to earn exchanges by the export tax rebate in early China (Wübbeke, 2013; Han et al., 2015). Although China's REE industry has become a government-sponsored project, the current situation of REE industry still has some severe problems: inefficient production (often with processing recovery rates below 10%) (State Council, 2012), low prices, fast depletion rates,horrendous pollution, over-exploitation and lax control (Wübbeke, 2013; Wang et al., 2015). Consequently, China executed some policies to solve these problems, including total control of mining quantities, industry reorganization, mandatory production plans, export quota, export tariff, resource taxes and so on (Schlinkert and van den Boogaart, 2015). The implementation of these policies, to a certain extent, alleviates the pressure on domestic resources and the environment.

downloal full text

ANP

Measuring the performance of knowledge resources using a value perspective: 

integrating BSC and ANP

Abstract Purpose – This paper aims to provide insight into how knowledge resources in R&D organizations can be effectively and separately measured for knowledge sharing and transfer. Knowledge is recognized as a durable strategic resource to obtain sustainable competitive advantage. Design/methodology/approach – The paper proposes a theoretical framework integrating an analytic network process (ANP) with a balanced scorecard (BSC) to measure the performance of knowledge resources under value perspective. Four indicators and three knowledge value (KV) components including labor value, technology value and utilization value are discussed. The model construction, problem structuring and calculation procedure for measuring the performance of knowledge resources based on ANP and BSC are demonstrated. Findings – Despite a number of models to assess the performance of knowledge resources being proposed, they highlighted a need for separately measuring under value perspective. With the aim of filling this gap, the main finding of the paper is to clarify relevant issues, providing a better framework for assessment of the performance of knowledge resources. Research limitations/implications – To handle the dynamic nature of knowledge, the research should take into account more advanced methods to measure the performance of knowledge resources. Both qualitative and quantitative methods should be utilized in future research. Practical implications – The consequences of measuring the performance of knowledge resources under value perspective may help managers to organize and arrange the separate knowledge resources, improving the knowledge resources exchange between different institutions in R&D organizations. Originality/value – The main contribution of this paper lies in the development of a comprehensive model, which incorporates diversified issues for conducting the performance of knowledge resources under value perspective.

 Keywords Balanced scorecard, ANP, BSC, Analytic network process, Knowledge resource, The performance of knowledge resources 

Paper type Research paper

1. Introduction 

Knowledge is recognized as a durable and sustainable strategic resource that aids in the acquisition and maintenance of competitive advantages (Marr et al., 2004). It is one of the most vital resources for organizational competitiveness (Ahn and Chang, 2004; Hsieh et al., 2009; Witherspoon et al., 2013; van den Berg, 2013), particularly for R&D organizations, which focus on creating and utilizing knowledge to obtain sustainable competitive advantages. R&D organizations increasingly rely on knowledge management to complement and contribute to their own knowledge resources, which can be leveraged for competitive positioning. To gain and sustain competitive advantages in a global economy, R&D organizations need to effectively mobilize and manage their knowledge resources (Liebowitz et al., 2007; Wang and Chang, 2007). It is very important to measure knowledge resources to attain effective knowledge management. Knowledge resource evaluation is a key issue in knowledge management and sharing (Lee et al., 2005; Wong et al., 2014). Without valid and reliable measurement, it becomes very difficult to develop a comprehensive theory of knowledge or knowledge resources. However, the inherently intangible characteristic of knowledge makes its measurement difficult (Ahn and Chang, 2004; Chen et al., 2009). In fact, although significant research exists in areas such as knowledge sharing and knowledge resource measurement (Edvinsson and Malone, 1997; Wilkins et al., 1997; Dekker and De, 2000; Bontis, 2001; Kreng and Tsai, 2003; Carlucci and Schiuma, 2007; Chen, 2011; Schiuma et al., 2012; Calabrese et al., 2013; Witherspoon et al., 2013; and Wong et al., 2014), little is known about the applied approaches and tools available to assess the value of separate knowledge resources in R&D organizations.

download full text

فرآیند تحلیل شبکه ­ای

بکارگیری فرآیند تحلیل شبکه ­ای (ANP) در الویت بندی خط­مشی­های بازاریابی دوره عمر کالا

 

چکیده

هدف پژوهش حاضر الویت­بندی خط­مشی­های بازاریابی برای شرکت آذر باتری ارومیه بوده و به شیوه توصیفی انجام شده است. در این پژوهش ابتدا با توجه به تغییرات میزان فروش شرکت آذر باتری مشخص گردید که کالای این شرکت در مرحله رشد قرار دارد و برای این مرحله می­توان چهار خط­مشی افزایش کیفیت و افزایش ویژگی جدید به کالا، وارد شدن به قسمت­های جدیدی از بازار، استفاده از کانال­های توزیع جدید و کاهش قیمت فروش برای جلب لایة بعدی خریدارانی که به قیمت فروش حساس هستند را برشمرد. سپس اقدام به توزیع پرسشنامه در شرکت آذر باتری گردید و داده­های جمع آوری شده با استفاده از نرم ­افزار Super Decision  و فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) تجزیه و تحلیل و خط­مشی­های بازاریابی الویت­بندی شدند. نتایج حاکی از آن بود که وارد شدن به قسمت­های جدیدی از بازار بالاترین الویت را داراست.

 

واژه‌های کلیدی: دوره عمر کالا، خط­مشی­های بازاریابی، تصمیم­گیری چند معیاره، فرایند تحلیل شبکه­ای

 

1- مقدمه

منابع در دسترس سازمان­ها محدود است، متاسفانه اغلب شرکت­ها و مؤسسات به دلیل فقدان الویت بندی مناسب در شاخصه­ها و معیارها، بسیاری از منابع خود را از دست می­دهند (رضوانی و همکاران، 1385). موفقیت در بازارهای پرچالش مستلزم آمادگی لازم برای کاهش آگاهانه تهدیدات و استفاده از فرصت­هاست و شرکت­های کسب­ و کار باید در محیط­ نامطمئن به این چالش­ها پاسخ گویند. تحولات در بازار، شرکت­ها را در اتخاذ خط­­مشی مناسب به اشتباه می­اندازد (دکتر حمیدرضا سعیدنیا و همکاران، 1385). شرکت­ها به دلیل تغییر شرایط اقتصادی و یکسان نبودن فعالیت­های رقابتی معمولا به این نتیجه می­رسند که در خلال دوره عمر کالا بایستی خط­مشی بازاریابی خود را مورد بازنگری قرار دهند. در نتیجه یک شرکت باید خط­مشی­هایی مناسب آن مرحله از دوره عمر کالای خود را طراحی کند. دوره عمر کالا مفهوم با اهمیتی است که آگاهی­هایی دربارة جنبه­های رقابتی پویا در اختیار ما قرار می­دهد (کاتلر، 1389: 379). چرخة عمر محصول، می­تواند بیانگر تغییراتی باشد که شرکت در مسیر حرکت محصول در چرخه عمر خود، اعمال می­کند. شکل چرخه عمر محصول، بین صنایع و درون صنایع، بسیار متفاوت است. یک تحقیق، 12 نوع چرخه عمر محصول را شناسایی کرده است، اما معمولا آن را s شکل (منحنی کلاسیک) می­دانند که از دوره­های معرفی، رشد، بلوغ و افول تشکیل شده است (رضوانی و همکاران، 1389). همه کالاها دارای عمر s شکل نیستند. بعضی از کالاها متولد می­شوند و بلافاصله وارد مرحله زوال می­شوند. دوره توقف بعضی از کالاها در مرحله بلوغ، نسبتا طولانی است. کالاهایی هم هستند که پس از ورود به مرحله زوال، مجدداً با تبلیغات گسترده یا تجدید جایگاه در بازار، وارد مرحله رشد شده­اند. یک شرکت باید چگونگی مراحل مختلف دوره عمر کالای خود را بدرستی بشناسد تا بتواند با توجه به این مراحل، خط مشی­های معقول و منطقی را در بازار در پیش گیرد. این همان مسئله خط مشی دوره عمر کالا است. خط مشی­های بازاریابی به نوبه خود بر عملکرد کالا در مراحل بعدی دوره عمر آن تأثیر می­گذارد (کاتلر و همکاران، 1386: 409).  باید در نظر داشته باشیم که کالاها عمر محدودی دارند و فروش کالا مراحل شاخصی را طی می­کند و در هر مرحله هم فروشنده با چالش­ها، فرصت­ها و مسائل و مشکلات متفاوتی روبه­روست. سودآوری در مراحل مختلف دوره عمر کالا افت و خیزهای خاص خود را دارد. کالاها در مراحل مختلف دوره عمر خود به خط مشی­های متفاوتی در زمینة بازاریابی، مالی، تولید، خرید و تدارکات و منابع انسانی نیاز دارند (کاتلر، 1385: 380). همانگونه که بیان شد به علت محدود بودن منابع سازمانی و فضای رقابتی شدید، شرکت­ها باید از خط مشی مناسب برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنند. شرکت آذر باتری به عنوان تولید کننده انواع باتری برای خودروهای سبک و سنگین از این قاعده مستثنی نبوده و در راستای تثبیت و بهبود موقعیت رقابتی خویش درصدد الویت بندی خط­مشی­های بازاریابی برای کالای خود برآمده است که فرآیند اجرای آن، موضوع مقاله حاضر را در بر می­گیرد. و این پژوهش دو هدف اصلی را دنبال می­کند: 1- مشخص کردن مرحله عمر کالای شرکت آذر باتری، 2- ترتیب الویت خط­مشی­های بازاریابی در آن مرحله برای شرکت آذر باتری. که در این پژوهش برای تحقق هدف اول و مشخص شدن مرحله دوره عمر کالا از میزان فروش شرکت در سال­های اخیر استفاده شده و هدف دوم با به­کارگیری فرایند تحلیل شبکه ای در اولویت­بندی خط مشی­های بازاریابی میسر گردیده است.

 

2. مبانی نظری و پیشینه تحقیق

 

2-1. تعاریف مفهمومی

·     دوره عمر کالا

هر کالایی دوره عمر خاص خود را دارد. دوره عمر کالا از چهار مرحله کاملاً مجزا، به شرح زیر تشکیل می­شود. (کاتلر، 1385)

1-  معرفی: دوره ای که در آن کالا به بازار معرفی می­شود و رشد فروش کند است. سود نیز بدلیل هزینه­­های نسبتاً سنگین عرضه کالا، تقریباً صفر است.

2-  رشد: دوره ای است که کالا در بازار مورد قبول واقع می­شود و سودآوری به طور قابل ملاحظه­ای افزایش می­یابد.

3-  بلوغ: در این دوره از رشد فروش کاسته می­شود، چرا که کالا توسط اکثریت خریداران بالقوه پذیرفته شده است. سودآوری در این دوره تثبیت می­شود یا کاهش می­یابد، چرا که برای دفاع از موقعیت کالا در مقابل رقبا هزینه­های بازاریابی را باید افزایش داد.

4-  زوال: در این دوره فروش تحت تأثیر عوامل مختلف کاهش یافته و سودآوری تحلیل می­رود.

 

·     خط­مشی­های بازاریابی دوره عمر کالا

 مدیریت می­تواند در مرحلة معرفی یکی از چهار خط­مشی زیر را انتخاب کند:

 خط­مشی بهره­برداری سریع، خط­مشی بهره­برداری کند، خط­مشی نفوذی سریع، خط­مشی نفوذی کند

 در مرحله رشد شرکت برای حفظ رشد سریع بازار تا جایی که ممکن است، از خط­مشی­های زیر استفاده می­کند:

 افزایش کیفیت و افزایش ویژگی جدید به کالا، وارد شدن به قسمت­های جدیدی از بازار، استفاده از کانال­های توزیع جدید، کاهش قیمت فروش برای جلب لایة بعدی خریدارانی که به قیمت فروش حساس هستند

خط­مشی­های بازاریابی در مرحله بلوغ شامل اصلاح بازار، اصلاح کالا، اصلاح ترکیب عناصر بازاریابی می­باشند.

خط­مشی­های بازاریابی در مرحله زوال نیز به شرح زیر می­باشد:

افزایش سرمایه­گذاری شرکت (برای تسلط بر بازار یا تقویت جایگاه رقابتی خود)

حفظ میزان سرمایه­گذاری شرکت، کاهش انتخابی میزان سرمایه­گذاری شرکت از طریق حذف گروه مشتریانی که سودآور نیستند، برداشت (دوشیدن) سرمایه­گذاری شرکت برای کسب نقدینگی، فروش دارایی­های شرکت با بالاترین قیمت ممکن. (کاتلر، 1385)

 

·    تصمیم‌گیری چند معیاره

روش تصمیم­گیری چند معیاره شامل یک سری از تکنیک­ها (از جمله جمع وزن­ها یا تحلیل­های همگرایی) استکه اجازه می دهد، طیفی از معیارهای وابسته به یک مبحث امتیازدهی و وزن دهی شده و سپس بوسیله کارشناسانو گروه­های ذینفع رتبه بندی شوند. (آذر و همکاران، 1389)

 

·    روش تحلیل شبکه‌ای

فرایند تحلیل شبکه‌ای، یکی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) موسوم به فرایند تحلیل سلسله مراتبی یا روش تحلیل سلسله مراتبی توسعه یافته است که طی آن سلسله مراتب به شبکه‌ها تبدیل شده‌اند. در روش تحلیل سلسله مراتبی، مسائل به چند سطح مختلف تجزیه می‌شوند و مجموع این سطوح تشکیل یک سلسله مراتب را می‌دهد. در این روش، هر یک از عناصر، به عناصر سطح بالاتر وابسته می‌باشند. این امر نیز ضعف‌های اصلی این روش به شمار می‌رود (توماس،2009). همچنین شمار معیارهای قابل بهره‌گیری در این فرایند تحلیل سلسله مراتبی محدود است و برتری اساسی مدل تحلیل شبکه­ای بر این روش این است که فرایند تحلیل شبکه­ای وابستگی درونی بین معیارها را در نظر می گیرد ولی فرایند تحلیل سلسله مراتبی این وابستگی را در نظر نمی گیرد. (لانگ و همکاران، 2009)

متن کامل مقاله

فرایند تحلیل شبکه‌ای(ANP)

انتخاب استراتژی بازاریابی رقابتی با به­ کارگیری فرایند تحلیل شبکه‌ای(ANP)

مطالعه موردی: شرکت تعاونی تولیدکنندگان پسته رفسنجان

 

چکیده

هدف پژوهش حاضر انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی برای شرکت تعاونی تولید کنندگان پسته رفسنجان، ‌از میان سه استراتژی تمایز، تمرکز و رهبری در کاهش هزینه (استراتژی های مایکل پورتر) بوده است.  جهت دستیابی به این هدف، ابتدا معیارها و زیر معیارهایی برای شرکت تعاونی تولید کنندگان پسته رفسنجان تعریف و سپس اقدام به توزیع پرسشنامه در شرکت مذکور گردیده است. در نهایت نیز داده‌های جمع آوری شده با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای(ANP) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین کلیه اطلاعات و داده‌های استفاده شده در مطالعه حاضر به صورت اطلاعات مقطع زمانی بوده و به روش توصیفی- پیمایشی در سال 1392 از شرکت تعاونی تولید کنندگان پسته رفسنجان‌ جمع‌آوری شده است. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان دهنده آن است که برای شرکت مذکور از میان استراتژی‌های رقابتی بازاریابی تمایز، تمرکز و رهبری در کاهش هزینه با اولویت‌ترین استراتژی، استراتژی تمرکزمی‌باشد. همچنین از نظر شرکت مذکور از میان زیرمعیارها نیز، زیر معیارهای شرایط سیاسی و اقتصادی ایران از مهمترین عوامل اثرگذار بر استراتژی بازاریابی شرکت بوده و زیر معیارهای شرایط اجتماعی و فرهنگی و مدیریت عوامل محیطی از کم اهمیت‌ترین عوامل اثرگذار بر استراتژی رقابتی بازاریابی شرکت فوق به شمار می‌آیند.

طبقه‌بندی :‌JELP13 ;‌C6 ;‌Q13

کلمات کلیدی: استراتژی رقابتی بازاریابی، فرآیند تحلیل شبکه‌ای، شرکت تعاونی تولیدکنندگان پسته رفسنجان.

 

 

 

  

Choice a Competitive Marketing Strategy using Analytic Network Process (ANP)

Case study:Rafsanjan Pistachio Producers Cooperative

 

Abstract

The aim of present study is choice marketing strategy for Rafsanjan Pistachio Producers Cooperative from among three competitive strategies, differentiation, focus and cost leadership (Michael Puerto strategies).With This approach and for achieving this purpose, firstly the criteria and sub-criteria is defined for Rafsanjan Pistachio Producers Cooperative and then has been distributed the questionnaire in the company.Finally, the collected data has been analyzed by the analytic network process (ANP) method.All information and data used in the present study is cross section and has been collected as descriptive‌-‌survey in 1392.The result of this study showed, for Rafsanjan Pistachio Producers Cooperative the strategy with highest priority through the competitive Marketing strategies, differentiation, focuses and cost leadership strategies, is focusestrategy.Also The view of the Cooperative, among of sub criteria, Iran's political and economic conditions are the most important factors that influence the company's marketing strategy as well as Social and cultural conditions and environmental management are the low most importance factors affecting the company's marketing strategies.

Classification JEL:Q13;‌ C6;‌ P13

Keywords: Competitive Marketing Strategy, Analytic Network Process, Rafsanjan Pistachio Producers Cooperative

 

 

مقدمه

انتخاب استراتژی مناسب، کاری پیچیده و حتی مخاطره آمیز است زیرا هر استراتژی، سازمان را به محیط رقابتی خاصی هدایت می‌کند و چگونگی برنامه‌ریزی  برای تطبیق نقاط قوت‌ و ضعف‌های سازمانی با فرصت‌ها و تهدیدات محیطی را معین می‌سازد. بر این اساس همواره انتخاب مهمترین و کلیدی‌ترین استراتژی‌ها که ارزش تخصیص منابع را داشته باشند، یکی از وظایف اصلی سازمان‌ها به شمار می‌آید. هیچ استراتژی منحصر به فردی نمی‌تواند برای همه شرکت‌ها مناسب‌ترین استراتژی‌ باشد. هر شرکتی،در مقایسه با شرکت‌های رقیب باید به اندازه،بزرگی و جایگاهی که در صنعت دارد توجه کند. شرکت‌های بزرگ که در صنعت پیشرو هستند یا از جایگاه بالاتری برخوردارند، می‌توانند ازاستراتژی خاصی استفاده کنند،در حالی که شرکت‌های کوچکتراز نظر مالی،از عهده چنین کاری بر نمی‌آیند.با این وجود تنها بزرگ بودن شرکت کافی نیست. چرا که اگر چه بسیاری از استراتژی‌ها برای شرکت‌های بزرگ مفید واقع می‌شوند، ولی برخی از استراتژی‌ها نیز موجب زیان و نابودی شرکت می‌گردند (فروزنده، 1385). هیچ سازمانی نمی‌تواند منابع نامحدود داشته باشد، باید در این مورد که کدامیک از استراتژی‌ها می‌تواند بیشترین منفعت را به سازمان برساند، تصمیم‌گیری نماید. تصمیماتی که در زمینه تدوین استراتژی‌ها گرفته می‌شود سازمان را متعهد می‌سازد که برای یک دوره محصولاتی خاص تولید نماید، در بازارهای خاصی به فعالیت بپردازد و سرانجام از منابع و فناوری‌های شناخته‌شده‌ای استفاده کند (پارسیان و اعرابی، 1382). بر این اساس و باتوجه به محیط متحول و در حال تغییر جهان کنونی فقط داشتن یک استراتژی مناسب می‌تواند به بنگاه در تداوم حیات و کسب مزیت رقابتی کمک نماید.

بدین منظور سازمان‌ها همواره به دنبال روش‌هایی جهت تعیین استراتژی مناسب با توجه به شرایط خود هستند. تاکنون روش‌های فراوانی جهت تعیین استراتژی‌ رقابتی معرفی شده است که جدیدترین وپرکاربرد ترین اینر وش‌ها، روش فرآیند تحلیل شبکه‌ای[1](ANP) است. این روش برای نخستین بارتوسط توماس ال ساتی درسال 1996 معرفی شده و توانسته است جایگاهی ویژه نزد متخصصان این حوزه پیداکند. بر این اساس طی سالیان اخیر، مدل‌ANP به عنوان یک مدل جامع چندمنظوره تصمیم‌گیری نه تنها به منظور تعیین استراتژی‌ رقابتی سازمان‌ها، بلکه به صورت گسترده  درحلب سیاری ازمسائل تصمیم‌گیری پیچیده نیز بکاررفته است.

در میان مطالعات داخلی جبل عاملی و رسولی نژاد‌(1389) با بکارگیری مدل ANP به رتبه‌بندی شعب منتخب درجهیک،دو وسه بانک صادرات ایران در استان تهران پرداختند. سعیدیونجفی‌(1389)، با استفاده از روش فوق اولویت خروج دام ازجنگل وسامان‌دهی جنگل نشینان را مورد بررسی قرار دادند.صادق عمل نیک و همکاران(1389) از روش ANP به منظور رتبه بندی عوامل بحرانی موفقیت وشکست پروژه‌های پیاده‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی استفاده نمودند. فکاریسردهایی و همکاران‌(1391)، با به­کارگیری­روش   ANPنقش وعملکرد بازارکالای ایران درتعیین قیمت محصولات کشاورزی را مورد بررسی قرار دادند.

 از میان مطالعات خارجی نیز مید و پرسلی ‌‌(2002)، از روش  ANPجهت ارزیابی پروژه‌های مختلف تحقیقاتی توسعه، مامووژو‌(2003) به منظورمدل‌سازی جهت بهینه‌سازی برنامه‌ریزی تولید، لین وهمکاران‌ (2009)، جهت طراحی مدل اجرایی سیستم‌های هوش تجاری، چانگ و همکاران (2009)، جهت بهبود انرژی حمل و نقل ریلی در چین و همچنین وو و همکاران (2010)، نیز مدل فوق را به منظور چگونگی تعیین استراتژی بازاریابی بهینه توسط بنگاه‌ها و شرکت‌ها مورد استفاده قرار داده‌اند.

بررسی مطالعات داخلی و خارجی فوق، بیان‌گر کاربرد گسترده روش ANP در حوزههای مختلف از جمله استفاده به منظور تعیین استراتژی‌ بازاریابی برای شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی است. به طوریکه مدل فوق، با توجه به محیط متحول و در حال تغییر فعالیت موسسات و واحدهای تجاری و همچنین محدود بودن منابع این واحدها و موسسات، جهت اتخاذ سیاست بازاریابی مناسب برای موسسات تجاری و صنعتی بسیار‌ سودمند بوده و بر این اساس بسیار مورد استفاده قرار گرفته است.با این وجود در مطالعات فوق کاربرد مدل ANP به منظور کمک به انتخاب سیاست‌های مناسب بازاریابی برای واحدهای بخش کشاورزی تا حدود زیادی مغفول مانده و به آن توجه نشده است. لذا بر این اساس در مطالعه حاضر سعی شده است تا با استفاده از روش فوق، از میان استراتژی‌های بازاریابی مختلف، استراتژی رقابتی بازاریابی مناسب برای شرکت تعاونی تولید کنندگان پسته رفسنجان، به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان پسته ایران، شناسایی وانتخاب گردد.

مواد و روش‌ها

مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP)

مدلANP، یکی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره[2]‌(MCDM) و شکل تعمیم یافته روش تحلیل سلسله مراتبی[3](AHP) است. این روش برای اولین بار توسط توماس ال ساتی در سال 1980 و به منظور مرتفع نمودن مسائل و تصمیم‌گیری‌های اجتماعی‌- اقتصادی^[4]ارائه گردید. اما امروزه این مدل برای طیف گسترده‌ای از مسائل و مشکلات مورد استفاده قرار می‌گیرد (فکاریسردهایی و همکاران،1391). استفاده از روش ANP دارای مزایای فراوانی است. در روش ANP در مقایسه با روش‌AHP، شبکه جایگزین سلسله مراتب شده و بر این اساس نتایج بهبود چشمگیر می‌یابند. همچنین استفاده ازروش AHP تنها درحالتاستقلال میان گزینه‌ها امکان‌پذیر است اماروش ANP در مقایسه با روش فوق از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار بوده و بر این اساس می‌توان از آن برای حل مسایلی که میان گزینه‌ها یا معیارها وابستگی وجوددارد، استفاده نمود (داگویرن وهمکاران، 2008). بسیاری از مسائل مربوط به تصمیم‌گیری را نمی‌توان به صورت رده‌بندی ساختاردهی نمود، زیرا بین عناصر رده بالاتر و عناصر رده‌های پایین ارتباط و وابستگی وجود دارد. در این حالت نه تنها اهمیت یک معیار، تعیین کننده اهمیت راه حل‌ها در یک رده‌بندی است، بلکه اهمیت راه‌حل‌ها نیز خود تعیین کننده اهمیت آن معیار خواهد بود. همچنین تصمیم‌گیری نه تنها ناشی از یک رده‌بندی ساده است که دارای سه سطح مختلف است(که از آن یک رده‌بندی چند سطحی به دست می‌آید) بلکه تصمیمات از یک شبکه نیز به وجود می‌آیند که می‌تواند تفاوت بسیار قابل ملاحظه‌ای، با تصمیماتی که از یک رده‌بندی پیچیده‌تر حاصل می‌شوند داشته باشند. تجزیه مصنوعی مسائل با ساختاری ساده و با دو سطح، که دارای معیار و راه حل باشد و امید به دست آوردن نتایجی مطلوب از آن به درستی  آن چه که در جهان واقع رخ می‌دهد در عمل امکان‌پذیر نمی‌باشد(جبل‌ عاملی و رسولی نژاد، 1389). در حقیقت مدل ANP جهت رفع این مشکل توسط توماس ال ساتی معرفی شده است. همان گونه که در شکل(1) نیز نشان داده شده است مدل ANP با جایگزین کردن چارچوب شبکه‌ای به جای چارچوب سلسله مراتبی مشکل فوق را بر طرف می‌نماید.

دانلود متن کامل

Analytical network process

An ANP–SWOT approach for interdependency analysis and prioritizing the Iran's steel 

scrap industry strategies

abstract

 Supplying raw materials plays a central role in the Iran's crude steel plants. Iran's scrap recycling industry, as a major supplier of steel scraps, requires identifying and performing the efficient strategies to utilize the substantial amount of steel scrap. In this research, by designing a model and implementing the efficient strategic factors (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats), via the SWOT analysis, the appropriated strategies, SO, ST, WO and WT are determined. This model consists of four factors, 14 sub-factors and eight strategies. Since the SWOT method is unable to rank the factors and strategies, the MADM technique is applied to prioritize them. The dependency between the factors affects the priority of strategies. Therefore, AHP and ANP methods are applied discretely to examine whether the dependency among the factors changes the priorities of strategies. Comparison of the outcomes from the AHP and ANP methods presents that the dependency among the factors in ANP method causes major changes in ranking the alternatives particularly for the principal alternatives.

Analytical network process

 ANP is a developed method of AHP that presented by Saaty. Unlike AHP method, ANP has network and cluster structure. The hierarchy formation in AHP is a linear top to down structure while network is a non-linear structures that extent in all directions (Sevkli et al., 2012). This enables ANP to model the complex problems in the real world. This method is able to consider the mutual and interdependent relationships among factors and subfactors and rank alternatives, criteria and sub-criteria with considering mentioned relationships (Saaty, 1994b, 1996, 2004). Generally, the ANP technique comprises two methods for ranking the alternatives. The first technique is creating super matrix. Wij, ith row and jth column of the matrix, is the principal eigenvector, that represents the influence of the elements compared in the ith cluster on jth cluster. When Wij¼0, it means the ith cluster has no influence on jth one. The weighted super matrix is derived by conveying all column sums to unity value exactly. To create super matrix, the weight of options is normalized and their priorities are determined. The weighted super matrix is raised to powers until the global matrix of priorities is obtained. Finally the alternatives, criteria and sub-criteria are sorted (Gwo-Hshiung et al., 2011).

downloal

فرایند تحلیل شبکه ای

انتخاب تأمین کننده با استفاده از روش تلفیقی فرایند تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل روابط خاکستری

چکیده 

پیشینه پژوهش نشان داده است که برای انتخاب تأمین کننده مناسب در زنجیره تأمین بهترر اسرت کره در ارزیرابی ترأم ین کنندگان هم زمان به معیارهای کمی و کیفی توجه شود. برای این منظور باید از ابزاری استفاده کنریم کره تلفیرن مناسرب معیارهای کمی و کیفی را در نظر بگیرد. هدف این مقاله توسعه و بکارگیری یک مدل ارزیابی برای انتخاب تأمین کننده برا در نظر گرفتن معیارهای کمی و کیفی می باشد. به این منظور در این پژوهش از روش تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل روابط خاکستری استفاده شده است. روش پژوهش در این پژهش از نوع میدانی و توسعه ای است. داده هرای مربرو بره ترأم ین کنندگان و اوزان معیارها بر اساس مستندات و نظرات مدیران انتخاب و فراهم شده است. برای ارزیابی تأمین کنندگان ابتردا معیارهای کیفی و کمی مشخص گردیده و برای تعیین وزن معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. سپس بررای رتبه بندی تأمین کنندگان از روش تحلیل روابط خاکستری استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که با اسرتفاده از روش تلفیقی ارائه شده می توان معیارهای کمی و کیفی را به صورت هم زمان در ارزیابی تأمین کنندگان مورد اسرتفاده رررار داد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که انعطاف پذیرتری و کاربرد آسان این روش تلفیقی از مزیت های ایر ن مردل اسرت. بره منظور بررسی اعتبار مدل تلفیقی، مجموعه تأمین کنندگان با در نظر گرفتن ضریب تشخیص های متفاوت مرورد بررسری و ارزیابی ررار گرفت. با در نظر گرفتن ضریب تشخیص های متفاوت بین 1/0 تا 1 نتایج مشابهی بدست آمد و نتیجه گرفتره می شود که روش تلفیقی ارائه شده برای انتخاب تأمین کننده، یک روش رابل اعتماد می باشد.. کلمات کلیدی: روش ارزیابی تأمینکننده، مدیریت زنجیره تأمین، تحلیل سلسله مراتبی، تحلیل روابط خاکستری.

دانلود متن کامل

فرایند تحلیل شبکه ای

اولویت بندی چالشهای پیادهسازی نرم افزار CMMS با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP (در شرکتهای گاز استانی (مطالعه موردی شرکت گاز استان فارس)

چکیده

امروزه وجود سیستمی که بتوان تمامی اطلاعات نگهداری و تعمیرات را در آن ذخیره و بازیابی نمود و در جهت روانسازی جریان اطلاعات، افزایش و اطمینان از صحت عملکرد تجهیزات مورد استفاده قرار داد، در سازمانها به خوبی احساس میشود. با وجود محاسن متعدد، بسیاری از سازمانها در فرآیند پیادهسازی این سیستمها با مشکلات فراوانی روبرو میشوند. در تحقیق حاضر 6 چالش اصلی به همراه 20 عامل زیرمجموعه جهت استقرار نرمافزار CMMS در شرکتهای گاز استانی مورد بررسی قرار گرفتهاند. با توجه به ویژگیهای خاص روش ANP از جمله قابلیت استفاده در محیطهایی مطمئن و وجود ارتباط بین معیارها، از این روش جهت اولویتبندی چالشها استفاده گردیده است. در پایان نتایج مطالعه حاکی از آن بود که فرهنگ خشک سازمانی و دیدگاه مدیران تاثیر بیشتری بر فرآیند استقرار دارند. 

کلید واژه: ANP ، CMMS ، اولویت بندی ، چالشهای پیاده سازی

مقدمه

سیستمهای مدیریت نگهداری و تعمیـرات مکـانیزه ( CMMS طور فزایندهای در مدیریت کنترل و نگهداری تجهیـزات در صـنایع تولیــدی و خــدماتی پیشــرفته مــورد اســتفاده قــرار مــیگیرنــد. سرمایهگذاری سازمانها روی CMMS روز بروز بیشـتر مـیشـود و این سیستمها معمولا به گونهای طراحی میشوند که الزامات کنترل مدارک و بخشی از فلسـفه مـدیریت نگهـداری و تعمیـرات بهـرهور ) را نیز پشتیبانی میکنند. افزایش حجم اطلاعات در 2 فراگیر ( TPM واحدهای نگهداری و تعمیـرات و لـزوم بررسـی و تجزیـه و تحلیـل اطلاعـات بـه منظـور تصـمیمگیـری مناسـب، از اهمیـت و کـاربرد سیستمهای CMMS است. شـرکتهای گـاز اسـتانی بـه عنـوان آخـرین حلقـه گازرسـانی بـه مشترکین، مسئولیت توزیع گاز و رضایت مشترکین را بعهده دارنـد

ایستگاههای تقلیل فشار، شبکه های گاز و ایستگاههای حفاظـت از زنگ، تاسیساتی هستند که برای ایـن منظـور نصـب شـده و مـورد استفاده قرار گرفتهاند. اطمینان از صحت عملکرد این تاسیسـات در حوزه مسئولیت این شرکتها بـوده و بـرای آن گروههـای تعمیراتـی درنظر گرفته شده است و یکی از هزینـههـای اصـلی ایـن شـرکتها هزینههای نگهداری و تعمیرات تجهیزات می باشد. امـا حجـم زیـاد تاسیسات و عملیات نگهـداری و تعمیـرات در ایـن شـرکتها امکـان انجام تحلیلهای مناسب در جهت افزایش طول عمر مفید استفاده از تاسیسات همزمان با کاهش هزینه ها را فراهم نمـیکنـد. بنـابراین ضرورت استفاده از یک نرمافزار نگهداری و تعمیرات در این شرکتها بوجود آمده است اما به دلیل وجود مشکلاتی در زمینه پیادهسـازی این نرمافزار تاکنون هیچ شرکت گاز استانی موفق بـه پیـادهسـازی کامل این نرمافزار نشده است. شـرکت گـاز اسـتان فـارس بـا درک اهمیت وجود چنین نرمافزاری از سـال 1386 مطالعـات خـود را در زمینه پیادهسازی نرمافزار CMMS شروع نموده و تا کنون توانسـته است بخشهایی از ایـن نـرمافـزار را پیـادهسـازی نمایـد. امـا وجـود مشکلات و چالشهایی که در این زمینـه وجـود دارد، باعـث شـده زمان پیادهسازی این نرمافزار بیشتر از زمان تخمین زده شده بوده خواسته های مورد انتظار کاملا برآورده نشوند. در این مقاله پـس از بررسی عوامل تاثیرگذار بر استقرار این نرمافزار شش چالش اصلی با عناوین نیازسـنجی درسـت و دقیـق از CMMS ،دیـدگاه مـدیران، دیدگاه کاربران، امکانات سخت افزاری، امکانات نـرمافـزاری، تـامین کننده نرم افزار در نظر گرفته شده و سـپس بـا اسـتفاده از تکنیـک تحلیل فرآیند شبکهای این چالشها اولویتبندی شدهاند. خروجـی روش تحلیل فرآیند شبکهای میتواند بـه عنـوان راهنمـایی جهـت مقابله با این چالشها در سایر شرکتهای گاز استانی مورد استفاده قرار گیرد.

دانلود متن کامل مقاله

بکارگیری فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) در انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی

بکارگیری فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) در انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی

چکیده:

انتخاب استراتژی مناسب، کاری پیچیده و حتی مخاطره آمیز است، زیرا هر استراتژی، سازمان را به محیط رقابتی خاصی هدایت می‌کند و چگونگی برنامه‌ریزی مدیران را برای تطبیق نقاط قوت‌ و ضعف‌های سازمانی با فرصت‌ها و تهدیدات محیطی معین می‌سازد. همواره انتخاب مهمترین و کلیدی­ترین استراتژی‌ها که ارزش تخصیص منابع را داشته باشد، چالش اصلی مدیران است.

هدف پژوهش حاضر انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی از بین سه استراتژی تمایز، تمرکز و رهبری در کاهش هزینه برای شرکت آذرباتری ارومیه بوده و به شیوه توصیفی انجام شده است. در این پژوهش ابتدا به کمک رویکرد مبتنی بر منبع (RBV)، پنج معیار تصمیم­گیری شرکت آذرباتری شامل قابلیت­های مدیریتی، قابلیت­های ارتباط با مشتری، قابلیت­های نوآوری در بازار، دارایی­های منابع انسانی و دارایی­های اعتباری شناخته شدند. سپس اقدام به توزیع پرسشنامه در شرکت آذرباتری گردید و داده­های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار Super Decision و فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) تجزیه و تحلیل و استراتژی­های رقابتی بازاریابی (استراتژی تمایز، تمرکز و رهبری در کاهش هزینه) اولویت­بندی شدند. نتایج حاکی از آن بود که استراتژی رهبری در کاهش هزینه بالاترین اولویت را داراست، و این استراتژی بعنوان استراتژی رقابتی بازاریابی برای شرکت آذرباتری انتخاب گردید.

واژه‌های کلیدی: استراتژی رقابتی بازاریابی، تصمیم­گیری چند معیاره، فرایند تحلیل شبکه­ای، رویکرد مبتنی بر منبع، شرکت آذر باتری ارومیه

1- مقدمه                                                              

امروزه رشد و رقابت روزافزون شرکت­ها آنان برای داشتن سهم بیشتری از بازار، باعث ایجاد فضایی بسیار سخت برای تصمیم­گیری مدیران شده است. در چنین فضایی یک اشتباه یا یک تصمیم نادرست مدیران این شرکت­ها ممکن است به شکست دائم شان منجر شود. داشتن استراتژی رقابتی اجتناب ناپذیر است، استراتژی­های رقابتی در واقع جهت دهی برایند عملکرد مدیران را برای شکست رقیبان قدرتمند در بازار نمایان می سازند [6]. اگر شرکتی بخواهد موفق شود باید نسبت به شرکت­های رقیب ارزش بیشتری به مشتری عرضه کند و او را بیشتر ارضا نماید، این شرکت­ها باید کالا و خدمات خود را به گونه­ای عرضه کنند که از دیدگاه مصرف کننده به مراتب بیش از کالاها و خدمات شرکت­های رقیب موجب رضایت شود [4]. هیچ استراتژی بازاریابی منحصر به فردی نمی تواند برای همه شرکت­ها مناسب ترین استراتژی باشد. هر شرکتی در مقایسه با شرکت­های رقیب باید به اندازه، بزرگی و جایگاهی که در صنعت دارد توجه کند. شرکت­های بزرگ که در صنعت پیشرو هستند یا از جایگاه بالاتری برخوردارند، می توانند از استراتژی خاصی استفاده کنند، در حالی که شرکت­های کوچکتر، از نظر مالی، از عهده چنین کاری بر نمی آیند. ولی تنها بزرگ بودن شرکت کافی نیست. بسیاری از استراتژی­ها برای شرکت­های بزرگ مفید واقع می شوند، ولی برخی از استراتژی­ها هم موجب زیان و نابودی شرکت می گردند [12]. از آنجا که هیچ سازمانی نمی‌تواند منابع نامحدود داشته باشد، استراتژیست‌ها باید در این مورد که کدامیک از استراتژی‌ها می‌تواند بیشترین منفعت را به سازمان برسانند، تصمیم‌گیری نمایند. تصمیماتی که در زمینه تدوین استراتژی‌ها گرفته می‌شود سازمان را متعهد می‌سازد که برای یک دوره بلند مدت محصولاتی خاص تولید نماید، در بازارهای خاصی به فعالیت بپردازد و سرانجام از منابع و فناوری‌های شناخته‌شده‌ای استفاده کند [8]. انتخاب استراتژی مناسب کاری پیچیده و حتی مخاطره آمیز است، زیرا هر استراتژی، سازمان را به محیط رقابتی خاصی هدایت می‌کند و چگونگی برنامه‌ریزی مدیران را برای تطبیق نقاط قوت و ضعف‌های سازمانی با فرصت‌ها و تهدیدات محیطی معین می‌سازد. همواره انتخاب مهمترین و کلیدی ترین استراتژی‌ها (با در نظر گرفتن محدودیت منابع سازمانی و هزینه‌بر بودن استراتژی‌ها) که ارزش تخصیص منابع را داشته باشد، چالش اصلی مدیران است [3]. همانگونه‌ که بیان شد به علت محدود بودن منابع سازمانی و فضای رقابتی شدید بین شرکت­ها، هیچ مؤسسه‌ای نمی‌تواند بدون استفاده از استراتژی مناسب به اهداف خود دست یابد و انتخاب یک استراتژی مناسب یک مسئله مهم برای سازمان‌ها می باشد .باتوجه به محیط متحول و در حال تغییر فقط داشتن یک استراتژی مناسب می‌تواند به بنگاه در تداوم حیات و کسب مزیت رقابتی کمک کند. شرکت آذر باتری به عنوان تولید کننده انواع باتری برای خوروهای سبک و سنگین از این قاعده مستثنا نبوده و در راستای تثبیت و بهبود موقعیت رقابتی خویش درصدد تدوین استراتژی رقابتی بازاریابی برآمده است، که فرایند اجرای آن، موضوع مقاله حاضر را در بر میگیرد. و در این پژوهش دو سؤال مطرح گردید که عبارتند از: 1- معیارهای تصمیم­گیری شرکت آذرباتری در انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی کدامند؟ 2- استراتژی رقابتی بازاریابی برای شرکت آذرباتری چیست؟ همان طور که عنوان شد برای پاسخ به این سوالات از رویکرد مبتنی بر منبع و فرایند تحلیل شبکه­ای استفاده شده است. در مورد موضوع انتخاب استراتژی پژوهش های متعددی انجام شده است. در واقع اکثر پژوهش‌ها در خصوص انتخاب استراتژی‌ها با استفاده از روش سلسله مراتبی انجام گرفته است و پژوهش­هایی که در آنها از فرایند تحلیل شبکه ای استفاده شده بیشتر در ضمینۀ برنامه ریزی استراتژیک بوده و موضوع این تحقیق که ارائه روشی برای انتخاب استراتژی ‌بازاریابی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای است به نوبه خود استفاده از یک ابزار جدید جهت انتخاب استراتژی‌ بازاریابی برای یک شرکت خصوصی تولیدی می باشد. در ذیل  تعدادی از این پژوهش­ها ارائه شده است.

در سال 2010، پرسین  مدل تحلیل شبکه‌ای را در انتخاب استراتژی‌های مدیریت دانش مورد استفاده قرار داد [19]. چن تسای لین  و همکارانش در سال 2010 پژوهشی را با عنوان" رویکرد فرایند تحلیلی شبکه برای انتخاب استراتژی­های بازاریابی در تایوان: راه اندازی هتل­های توریستی" به انجام رساندن [17]. آلای بیوگل و همکارانش، پژوهشی را با عنوان" سنجش معیارها و طرح ریزی 4p در بازاریابی با استفاده از فرایند تحلیلی شبکه­ای" در سال 2012 به انجام رساندن [14] و در سال 2012،گورنر  به مقایسه کاربرد روش ANP  و AHP  را در تصمیم­گیری استراتژیک برای یک شرکت تولیدی پرداخت [16].

عبدولوند و نجف زاده در سال 1389 روش ANP  را در انتخاب استراتژی انطباق/ استاندارد برای شرکت­های بین المللی ایران بکار بردند [11]. سعید صحت و عیسی پریزادی پژوهشی را در سال 1389  با عنوان " به کارگیری تکنیک فرایند تحلیل شبکه­ای در تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید (مطالعه موردی شرکت سهامی بیمه ایران)" ارائه نمودند [10]. بهروز دری و احسان حمزه ای در سال 1389 پژوهشی را به نام "تعیین استراتژی پاسخ به ریسک در مدیریت ریسک به وسیله تکنیک ANP(مطالعه موردی: پروژه توسعۀ میدان نفتی آزادگان شمال)" انجام دادند [7]. در سال 1391، ایمان مهدوی پژوهشی با عنوان"تصمیم‌گیری استراتژیک: بکارگیری فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) در تصمیم‌گیری پیچیده و انتخاب مناسب‌ترین استراتژی ( مطالعه موردی: استراتژی‌های جاری شرکت مگا)" به انجام رساند [13].

2- جامعه آماری و تعداد نمونه

جامعه آماری این پژوهش را کلیه مدیران و کارشناسان ارشد شرکت آذرباتری، که بالغ بر 15 نفر می باشند، تشکیل می دهد. (15 پرسشنامه جهت انجام مقایسات زوجی معیارها تکمیل ‌گردید).

3- اهداف پژوهش

1.  شناسایی معیارهای تصمیم گیری شرکت آذر باتری در انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی

2. انتخاب استراتژی رقابتی بازاریابی برای شرکت آذر باتری

4- مروری بر ادبیات موضوع

·   استراتژی رقابتی بازاریابی:

استراتژی­های رقابتی بازاریابی مدنظر در این پژوهش استراتژی­های پورتر می باشند.

استراتژی­های رقابتی بازاریابی پورتر:

مایکل پورتر در سال 1980 چهار خط مشی بازاریابی را پیشنهاد می کند که در این میان یکی از آنها بازنده است. که شرکت­ها با توجه به شرایط خود و شرایط بازار یکی از سه استراتژی دیگر را انتخاب می کنند [12].

1- رهبری در کاهش هزینه: شرکتی که از این خط مشی پیروی می کند تلاش خواهد کرد هزینه های تولید و توزیع خود را کاهش دهد و به این طریق قیمت تمام شده آن نسبت به رقبا پایین تر و دارای مزیت است.

2- تمایز: بر این اساس که تشابهات در بازار و منابع آن باعث افزایش رقابت در بازار می شود باید به دنبال تمایز در کالا یا خدمات بود، به علاوه بایوت و هروی در سال 1997 اظهار داشتند که فشار استراتژی تمایز باعث می شود تا خریداران و علاقه های آنها برای شرکت در الویت قرار بگیرد که این امر باعث افزایش ارائه خدمات متفاوت در بازار می شود.

3- تمرکز: بر اساس این استراتژی شرکت به جای اینکه تمام بازار را بعنوان بازار هدف انتخاب کند فقط قسمت­های کوچکی از آن را انتخاب و فعالیت­های خود را بر آن تمرکز می دهد.

4- میانه روی: شرکت­هایی که از خط مشی مشخصی پیروی نمی کنند، یعنی می خواهند همه استراتژی­های ذکر شده را با هم و در حد متوسط انجام دهند، این شرکت­ها به عقیده پورتر محکوم به شکست هستند.

 

·   رویکرد مبتنی بر منابع

دیدگاه مبتنی بر منابع شرکت رویکردی نوینی در مباحث نظری مدیریت استرتژیک است که مبنای تدوین استراتژی­ها را منابع، قابلیت ها و شایستگی­ها محوری سازمان درنظر می گیرد. در این دیدگاه، اثربخشی منابع در سوق دادن سازمان به سوی موفقیت یکسان نیستند. منابع در چارچوب زنجیره ارزش، به قابلیت و سپس شایستگی محوری و سرانجام به مزیت رقابتی تبدیل می شوند. بنابراین در فرایند برنامه ریزی استراتژیک، مسئله اساسی شناسایی قابلیت­های استراتژیک و نیز عملیاتی کردن و اندازه­گیری آنهاست [5].

رویکرد مبتنی بر منابع، بر منابع داخلی شرکت، به مثابه منابع بالقوه مزیت رقابتی تاکید می ورزد. بررسی و تجزیه تحلیل محیط خارجی برای کشف فرصت­ها و تهدیدها، نمی تواند به تنهایی موجب برتری رقابتی شرکت شود. مدیران استراتژیک باید به درون شرکت نیز توجه کنند تا بتوانند عوامل استراتژیک داخلی، یعنی توانمدیها و ضعف­ها را نیز بازشناسند. پیروان این رویکرد، توانمدیها و منابع شرکت را منبع اصلی مزیت رقابتی بر می شمارند. آنها استدلال می کنند که استراتژی­ها باید بر عواملی متمرکز باشند که سازمان در آن بهترین است [15].

 

·   تصمیم‌گیری چند معیاره

روش تصمیم­گیری چند معیاره شامل یک سری از تکنیک­ها (از جمله جمع وزن­ها یا تحلیل­های همگرایی) است که اجازه می دهد، طیفی از معیارهای وابسته به یک مبحث امتیازدهی و وزن دهی شده و سپس بوسیله کارشناسان و گروه­های ذینفع رتبه بندی شوند [1].

·   روش تحلیل شبکه‌ای

فرایند تحلیل شبکه‌ای، یکی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) موسوم به فرایند تحلیل سلسله مراتبی یا روش تحلیل سلسله مراتبی توسعه یافته است که طی آن سلسله مراتب به شبکه‌ها تبدیل شده‌اند. در روش تحلیل سلسله مراتبی، مسائل به چند سطح مختلف تجزیه می‌شوند و مجموع این سطوح تشکیل یک سلسله مراتب را می‌دهد. در این روش، هر یک از عناصر، به عناصر سطح بالاتر وابسته می‌باشند. این امر نیز ضعف‌های اصلی این روش به شمار می‌رود [20]. همچنین شمار معیارهای قابل بهره‌گیری در این فرایند تحلیل سلسله مراتبی محدود است و برتری اساسی مدل تحلیل شبکه­ای بر این روش این است که فرایند تحلیل شبکه­ای وابستگی درونی بین معیارها را در نظر می گیرد ولی فرایند تحلیل سلسله مراتبی این وابستگی را در نظر نمی گیرد [18].

دانلود متن کامل مقاله

ارزیابی قابلیت‌های توسعه استان خراسان جنوبی با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP)

ارزیابی قابلیت‌های توسعه استان خراسان جنوبی

با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP)

 

 

سید سعیدرضا احمدی‌زاده؛ زینب کریم‌زاده مطلق

 

 

چکیده

استان خراسان جنوبی به‌عنوان یکی از نقاط کمتر توسعه یافته و استان نوپا با چالش‌های مهمی در راه توسعه و پیشرفت مواجه هست. وجود 14 سال خشکسالی‌های پیاپی، پیشروی کویر، عدم وجود زیرساخت‌ها به دلیل دوری از مرکز، تبخیر و تعرق 10 برابر بیش از بارندگی، کاهش سالیانه 143 میلیون متر مکعب آب‌های زیرزمینی، وجود سرانه 25/0 هکتار زمین کشاورزی و کمتر از استاندارد برای هر نفر و90% از مراتع با ظرفیت تولید ضعیف و متوسط و کم و بهره‌برداری بیش از 2 برابری ظرفیت استفاده از مراتع برای هر واحد دامی چالش‌های جدی است که استان با آن مواجه است. انتخاب بهترین راهبردهای توسعه براساس مهم‌ترین فرصت‌ها و تهدیدها و قوت‌ها و ضعف‌ها می‌تواند کمک مؤثری به تصمیم‌سازی و پشتیبانی از تصمیم‌گیری برای مسئولین مربوطه و توسعه استان باشد. لذا مطالعه حاضر به دنبال مهم‌ترین قابلیت‌ها و راهبردهای توسعه بر مبنای روش‌های کمی وزنی است. روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)⁽¹⁾ به وابستگی و ارتباط بین معیارهای داخلی و در سطوح نمی‌پردازد بلکه فقط معیارها را با ساختار سلسله مراتبی و از بالا به پایین سطح‌بندی و وزن معیارها را مشخص می‌کند، اما روابط داخلی پیچیده بین معیارها و تأثیر آن‌ها بر هدف نهایی الزاماً تحلیل شبکه‌ای را می‌طلبد. در این مطالعه برای رفع این نیاز از مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP)⁽²⁾ در ماتریس SWOT⁽³⁾ استفاده گردید. در روش مذکور برای مدل‌سازی و تجزیه و تحلیل داده‌ها، ماتریس وابستگی‌های درونی و بیرونی گروه‌ها و معیارها محاسبه شده و با استفاده از مدل شبکه طراحی شده، راهبردها تعیین وزن و مهم‌ترین راهبردها در ماتریس ارزیابی، اولویت‌بندی شدند. با ارزیابی‌های به عمل آمده استراتژی بهره‌برداری از منطقه ویژه اقتصادی (SO) به‌عنوان بهترین و استراتژی‌های حفظ و احیاء انرژی‌های نو و گردشگری در مراتب بعدی توسعه استان خراسان جنوبی قرار دارند.

 

 

 

کلید واژه‌ها: فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP)، SWOT، راهبرد توسعه، 

سرآغاز

امروزه کاربرد مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره به منظور افزایش دقت در امر برنامه‌ریزی رواج گسترده‌ای یافته است چرا که از طریق آن‌ها، با توجه به معیارهای کمی و کیفی متعدد، می‌توان به انتخاب بهترین گزینه دست یافت. (Malczewski, 2002) و از ابزارها و تکنیک‌های کمی بسیاری در حوزه مدیریت استراتژیک استفاده شده است و از آنجایی‌که اصلی‌ترین مؤلفه در این حوزه، تصمیم‌گیری با در نظرگرفتن همزمان ملاحظات چندگانه می‌باشد لذا تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند‌معیاره (MCDM)⁽⁴⁾ بیشترین میزان استفاده را به خود اختصاص داده‌اند.

یکى از مهم‌ترین ابزارهاى پشتیبانى تصمیم، ماتریس SWOT است. این رویکرد با بررسى عوامل داخلی (نقاط قوت و نقاط ضعف) و عوامل خارجى (فرصت‌ها و تهدیدها) تأثیرگذار بر عملکرد سازمان به تصمیم‌گیرنده کمک می‌کند راهبرد خود را بر مبناى نقاط قوتى تدوین نماید که ضعف‌هایش را کاهش دهد و یا از فرصت‌هایش براى احتراز از تهدیدها استفاده نماید. (Dayson, 2004) تحلیل SWOT به‌تنهایی نمی‌تواند برای ارزیابی جامع فرآیند تصمیم‌گیری استراتژیک به‌کار رود. (صحت و پریزادی، 1388) در بیشتر مواقع نتیجه تجزیه و تحلیل SWOT صرفاً فهرستی ناقص از عوامل کیفی درونی و بیرونی می‌باشد. (ملکی و همکاران، 1389) اگر‌چه SWOT فاکتورها را به‌دقت و موفقیت تعیین می‌کند، اما قادر به کمی نمودن وزن‌ها و تأثیرات عوامل استراتژیک در گزینه‌ها نمی‌باشد. لذا باید از سایر سیستم‌های پشتیبان تصمیم‌گیری برای رفع این مشکل بهره برد. فرآیند تحلیل سلسله مراتبی توسط (Saaty, 1980) معرفی شد. فرض اصلی روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وجود استقلال زیر‌معیارها یا معیارها با هم است. (صادق عمل‌نیک و همکاران، 1389) با معرفی مدل پردازش تحلیل سلسله مراتبی توسط «توماس ال. ساعتی»، رویکردی نوین در عرصه تصمیم‌گیری پدیدار شد. با این حال، یکی از مشکلات بارز این روش، فرض سلسله مراتبی برای تمام مسائل است و روابط درونی بین معیارها و همچنین میان معیارها و گزینه‌ها در نظر گرفته نمی‌شود. (شفابخش و همکاران، 1391) 

دانلود متن کامل