مقاله مدیریتی

 بکارگیری رویکرد تلفیقی تحلیل پوششی داده ها و فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای ارزیابی کارایی دانشکده های دانشگاه شهید بهشتی

چکیده: 

از طریق سنجش عملکرد می توان ضمن شناسایی نقاط ضعف و قوت و حداقل نمودن منابع ورودی، وضعیت موجود را بهبود بخشید. در این راستا نیاز است که دانشگاه از کارایی دانشکده های خود مطلع گردیده و علل کارایی و ناکارایی آن ها را بررسی نماید و با برنامه ریزی مناسب به اصلاح و هدایت واحدهای ناکارا بپردازد. در این مقاله با توجه به اهمیت دانشگاه ها به عنوان بزرگترین مراکز آموزش عالی در کشور، کارایی دانشکده های دانشگاه شهید بهشتی به روش تحلیل پوششی داده ها با استفاده از مدل CCR مضربی ورودی محور در دو حالت ساده و بر اساس مدل برنامه ریزی آرمانی (حداقل کردن حداکثر میزان انحراف) طی دوره تحصیلی 1388-1386 اندازه گیری شده است. در ادامه با استفاده از رویکرد تلفیقی تحلیل پوششی داده ها و تحلیل سلسله مراتبی به رتبه بندی دانشکده ها پرداخته و سرانجام رتبه بندی نهایی و تحلیلی برای روش های بکار گرفته شده بیان شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد طی دوره مورد بررسی دانشکده های علوم، ادبیات و علوم انسانی، و مدیریت و حسابداری بر اساس شاخص های در نظر گرفته شده جز دانشکده های برتر می باشند.

کلید واژه: کارایی نسبی، روش ناپارامتریک، تحلیل سلسله مراتبی، تحلیل پوششی داده ها، برنامه ریزی آرمانی

 

مقدمه کارایی امروزه فنون جدیدی جهت ارزیابی عملکرد و استفاده میشود که یکی از کاربردیترین آنها تکنیک تحلیل پوششی دادهها است. تکنیک تحلیل پوششی دادهها مبتنی بر رویکرد برنامه ریزی خطی ناپارامتریک است که کارایی نسبی واحدهای تصمیم گیرنده مشابه در سازمانهایی که چندین خروجی را با کمک چندین با یکدیگر مقایسه ورودی تولید مینماید، محاسبه و مینماید. برای توضیح روش DEA ابتدا باید با مفاهیم سازمان کارایی آشنا شد. در سال 1950، بهرهوری و OCED) به طور رسمی همکاری اقتصاد ( توسعه و بهرهوری حاصل بهرهوری را بدین شرح تعریف نمود که " کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول بر مقدار بر این اساس یا ارزش یکی از عوامل تولید بدست میآید و نیروی کار میتوان از بهرهوری سرمایه، مواد اولیه و مفاهیم . این مفهوم به تدریج تکامل یافته و صحبت نمود" عباسیان و اثر بخشی را نیز شامل گردید ( کارایی و مهرگان، 1386). کیفیت کارایی در مفهوم عام آن به معنای درجه و Fare & et al, رسیدن به مجموعه اهداف مطلوب است ( به دو قسمت کلی تقسیم 1985). مفهوم کارایی عموماً دیگری کارایی تخصیصی میشود که یکی کارایی فنی و است. کارایی فنی به معنی توانایی یک بنگاه در دستیابی به حداکثر ستانده با استفاده از مقدار مشخص نهاده است. کارایی تخصیصی نیز به معنی توانایی بنگاه در بکارگیری ترکیب بهینه منابع تولید با توجه به قیمت نهادهها است. برای بدست آوردن کارایی کل نیز باید اندازه کارایی فنی Alfaraj & et al, را در کارایی تخصیصی ضرب نمود ( 1993). برای تخمین کارایی از دو روش پارامتریک و ناپارامتریک استفاده میگردد. 

جهت دانلود متن کامل مقاله اینجا کلیک نمایید